Discussion:
Zakończenia wyrazów na -wstwo -stwo
(Wiadomość utworzona zbyt dawno temu. Odpowiedź niemożliwa.)
Baobam
2006-10-11 22:13:07 UTC
Permalink
Czy istnieją grupy wyrazów, które należy pisać z końcówką -wstwo a nie
-stwo. Takie jak np. metaloznawstwo, materiałoznawstwo (ogólnie wszystkie
-znawstwa). Zwykle ludzie nie zastanawiają się i piszą metaloznastwo,
materiałoznastwo (np. tak jak członkostwo). Jakie grupy wyrazów możecie
polecić szczególnej uwadze, aby nie robić błędów?
--
Baobam
W.Kotwica
2006-10-12 06:44:50 UTC
Permalink
Post by Baobam
Czy istnieją grupy wyrazów, które należy pisać z końcówką -wstwo
a nie -stwo. Takie jak np. metaloznawstwo, materiałoznawstwo
(ogólnie wszystkie -znawstwa). Zwykle ludzie nie zastanawiają się
i piszą metaloznastwo, materiałoznastwo (np. tak jak członkostwo).
Jakie grupy wyrazów możecie polecić szczególnej uwadze, aby
nie robić błędów?
Żadne grupy. Wystarczy zwracać uwagę, *do czego* dołożono końcówkę
słowotwórczą "-stwo", bo ona jest *jedna*. Nie ma końcówki "-wstwo".
zdzierca -> zdzier-stwo
harcerz -> harcer-stwo
wykonaWca -> wykonaW-stwo
metaloznaWca -> metaloznaW-stwo
rybołoWca ;) -> rybołóW-stwo

Jedna tylko ważna uwaga: jeśli przyrostek "-stwo" jest dołączany
do przymotników, które kończą się na "-wy", to wbrew pozorom
nie uzyskuje się "Wstwo", tylko pomija tę końcówkę przymiotnika:
leniwy - lenistwo
"Drobnym" kłopotem jest rozpoznanie, kiedy słowo faktycznie
utworzono z przymiotnika, bo zdarza się inaczej:
chciwy -> chciwość :)
chciWiec -> chwiW-stwo
--
HQ
Baobam
2006-10-12 18:25:08 UTC
Permalink
Post by W.Kotwica
Post by Baobam
Czy istnieją grupy wyrazów, które należy pisać z końcówką -wstwo
a nie -stwo. Takie jak np. metaloznawstwo, materiałoznawstwo
(ogólnie wszystkie -znawstwa). Zwykle ludzie nie zastanawiają się
i piszą metaloznastwo, materiałoznastwo (np. tak jak członkostwo).
Jakie grupy wyrazów możecie polecić szczególnej uwadze, aby
nie robić błędów?
Żadne grupy. Wystarczy zwracać uwagę, *do czego* dołożono końcówkę
słowotwórczą "-stwo", bo ona jest *jedna*. Nie ma końcówki "-wstwo".
zdzierca -> zdzier-stwo
harcerz -> harcer-stwo
wykonaWca -> wykonaW-stwo
metaloznaWca -> metaloznaW-stwo
rybołoWca ;) -> rybołóW-stwo
Jedna tylko ważna uwaga: jeśli przyrostek "-stwo" jest dołączany
do przymotników, które kończą się na "-wy", to wbrew pozorom
leniwy - lenistwo
"Drobnym" kłopotem jest rozpoznanie, kiedy słowo faktycznie
chciwy -> chciwość :)
chciWiec -> chwiW-stwo
Bardzo dziękuję za podanie tego zestawienia. Mam nadzieję, że już nigdy nie
zrobię błędu w pisowni tego rodzaju wyrazów.
--
Baobam
Perła
2006-10-12 19:24:12 UTC
Permalink
U?ytkownik "W.Kotwica" <***@post.pl> napisa? w wiadomo?ci news:egko91$g6c$***@atlantis.news.tpi.pl...

[...]
Post by W.Kotwica
Jedna tylko ważna uwaga: jeśli przyrostek "-stwo" jest dołączany
do przymotników, które kończą się na "-wy", to wbrew pozorom
leniwy - lenistwo
"Drobnym" kłopotem jest rozpoznanie, kiedy słowo faktycznie
chciwy -> chciwość :)
chciWiec -> chwiW-stwo
A co z myśliwym (tym, co poluje)? :)
--
Pozdrawiam.
Perła pearl5(malpa)poczta.onet.pl
________________________________________________________________________
Rozpasanie i hulaszczy tryb życia emerytów i rencistów rujnują budżet RP.
(C) Pearl - rencista
W.Kotwica
2006-10-16 06:45:47 UTC
Permalink
Post by Perła
[...]
Post by W.Kotwica
Jedna tylko ważna uwaga: jeśli przyrostek "-stwo" jest dołączany
do przymotników, które kończą się na "-wy", to wbrew pozorom
leniwy - lenistwo
"Drobnym" kłopotem jest rozpoznanie, kiedy słowo faktycznie
chciwy -> chciwość :)
chciWiec -> chwiW-stwo
A co z myśliwym (tym, co poluje)? :)
"Drobnym" kłopotem jest rozpoznanie, kiedy słowo faktycznie
utworzono z przymiotnika"
Kiedyś "myśliwy" to był przymiotnik, tak jak np. "leniwy".
Pochodził od "myśleć" i około XV wieku oznaczał "myślący, skłonny
do myślenia, uważny, sprytny, chytry" itp. Stopniowo zaczął
oznaczać głównie tego, który jest przemyślny w łowieniu zwierzyny,
biegły w polowaniu. Na koniec, około XVI/XVII wieku, oznaczał
już tylko łowcę. A z przymiotnika przekształcił się w rzeczownik.

Tyle, co zapamiętałem, proszę mnie skorygować, jeślim pobłądził
w szczegółach.
--
HQ
piotrpanek
2006-10-18 09:33:58 UTC
Permalink
Post by W.Kotwica
Wystarczy zwracać uwagę, *do czego* dołożono końcówkę
słowotwórczą "-stwo", bo ona jest *jedna*. Nie ma końcówki "-wstwo".
zdzierca -> zdzier-stwo
harcerz -> harcer-stwo
wykonaWca -> wykonaW-stwo
metaloznaWca -> metaloznaW-stwo
rybołoWca ;) -> rybołóW-stwo
Jedna tylko ważna uwaga: jeśli przyrostek "-stwo" jest dołączany
do przymotników, które kończą się na "-wy", to wbrew pozorom
leniwy - lenistwo
"Drobnym" kłopotem jest rozpoznanie, kiedy słowo faktycznie
chciwy -> chciwość :)
chciWiec -> chwiW-stwo
Kiedyś sam spróbowałem wymyślić jakieś reguły i wyszło mi coś takiego:

http://forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=374&w=12396892&a=12478303

"Pewnie jakby zajrzeć do odpowiednich książek (albo witryn), to by się
znalazło odpowiedź, ale my nie z takich :-)

Mamy przyrostek -Istwo (gdzie I to jer) i przyczepiamy go do rdzeni:
pan - państwo
cham - chamstwo
ptak - ptactwo
daw (-ać, -ca) - dawstwo
znaw (-ać, -ca) - znawstwo
myśli (-?) - myślistwo
obrzydli (-?) - obrzydlistwo
leni (-?) - lenistwo

z jakichś przyczyn, w tych trzech ostatnich przykładach "w" doczepiło
się do końcówki -Iec (kupiec, podlec, malec, garniec, dworzec), a nie
tematu (jak w znawca, oprawca). Co więcej -Istwo dołącza się już właśnie
do takich wielomorfemowych słów - kup+iec+two (asymilacja wyrzuciła "Is"
z *kupiećstwo), maleństwo (*malećstwo). Żeby zachować "w", musiałoby być
to jakieś "myśliwiectwo". Tak jak jest "łówstwo" od "łowca", ale
"łowiectwo" od "łowiec" ("łowczy")


To taki prosty klucz, który pewnie nie zawsze da się zastosować (dopiero
co go wymyśliłem i jeszcze nie przetestowałem), ale można sobie
wyobrazić wykonawcę naszego czynności albo reprezentanta naszego stanu i
jeśli to "wca", to "wstwo", a jeśli "wiec" to "stwo" :-) "

pzdr
piotrek

Loading...